Dieta ta została oparta na założeniu, że aby schudnąć trwale należy zmienić nasze nawyki żywieniowe na stałe. Większość istniejących diet opiera się na zmniejszeni racji żywnościowych, przez co nie mogą być stosowane długo. Dieta Montigniaca zakłada, że tycie jest związane z dużą ilością cukru we krwi spowodowaną spożywaniem pewnych produktów. Eliminacja tych produktów powinna spowodować uzyskanie przez nas optymalnej, zdrowej wagi. Michael Montigniac jako pierwszy wykorzystał koncepcję indeksu glikemicznego. Wg. Niego należy spożywać produkty o niskim indeksie glikemicznym, czyli te, które nie prowadzą do hiperinsulinizmu. Hiperinsulinizm spowodowany jest nadmiernym wydzielaniem przez trzustkę insuliny, która ma za zadanie transport glukozy do komórek. Jednocześnie blokuje ona rozkład tłuszczów i jej nadmiar nie pozwala nam schudnąć. Oczywiście w pełni zdrowy organizm ma zrównoważone wydzielanie insuliny. Badania naukowe jednak potwierdziły, że u osób otyłych równowaga ta jest zachwiana. Spożywanie produktów o wysokim indeksie glikemicznym, może prowadzić do insulinoodporności a w efekcie do cukrzycy. O zjawisku takim mówimy, gdy organizm „nie zauważa” wytwarzanej insuliny. Prowadzi to do magazynowania glukozy w postaci tłuszczu i hiperinsulinizmu. Tak powstaje błędne koło. Dieta Montigniaca eliminuje te niekorzystne zjawiska. Zaletą tej diety jest brak ograniczeń ilościowych pożywienia. Możemy jeść ile chcemy, lecz przynajmniej 3 razy dziennie (jeden tłuszczowy i dwa węglowodanowe), nie łączymy tłuszczy z węglowodanami, po posiłku węglowodanowym przynajmniej 3 godziny przerwy do tłuszczowego, unikamy wszystkiego z mąki pszennej i cukru, jemy żywność z indeksem poniżej 50 IG a owoce należy jeść rano.
