Jest jednym z najpoważniejszych zagrożeń dla ludzkiego zdrowia, a brak odpowiedniego leczenia może w jej przypadku prowadzić do tragicznych konsekwencji. Choroba wieńcowa to poważny problem. Jak z nim walczyć?

Na czym polega choroba wieńcowa?

Choroba wieńcowa to schorzenie, które zaczyna się od procesu związanego z odkładaniem się blaszek miażdżycowych w naszych tętnicach. Efektem tego jest coraz mniejsza ilość tlenu, który – transportowany przez krew – trafia do serca. Ponieważ tętnice wraz z rozwojem choroby tracą swą elastyczność, problemy ze zdrowiem stają się coraz silniejsze. Takie objawy, jak bóle w klatce czy duszności nie mogą być lekceważone. Skutkiem braku podjęcia odpowiednich kroków może być przecież zawał serca lub udar mózgu. Ponieważ choroba wieńcowa jest poważnym zagrożeniem, profilaktyka staje się w jej przypadku wyjątkowo ważna.

Najważniejszy jest zdrowy styl życia

W przypadku choroby wieńcowej profilaktyka jest wyjątkowo ważna. Stosowanie się do podstawowych zasad zdrowego stylu życia może przynieść nam wiele korzyści i sprawić, że choroba ta nie będzie stanowiła dla nas większego zagrożenia. Ważna jest tu stała opieka medyczna, o której powinny pamiętać przede wszystkim osoby starsze. Ważna jest tez systematyczna aktywność fizyczna, dzięki której można wzmocnić serce oraz uchronić się przed rozwojem miażdżycy. Lekka dieta to kolejna kwestia, o której nie można zapominać. Pamiętajmy, by z tłuszczem i solą postępować ostrożnie oraz o tym, by możliwie jak najczęściej sięgać po te produkty, które są cennym źródłem błonnika.

Jakie badania można wykonać?

Profilaktyka to przede wszystkim prowadzenie zdrowego stylu życia oraz wykonywanie odpowiednich badań w chwili, gdy zaczynają się pojawiać problemy ze zdrowiem. Badania takie zleca lekarz po rozmowie z pacjentem oraz po wykonaniu podstawowych badań. Jednym z najważniejszych badań jest EKG, czyli zapis elektrycznej czynności serca. Takie badanie pozwala w porę wykryć takie nieprawidłowości, jak zaburzenia rytmu pracy serca czy problemy związane ze zbyt małą ilością tlenu docierającego do serca. Kolejne badanie, które może dostarczyć wielu cennych informacji na temat stanu naszego zdrowia, to próba wysiłkowa. Pozwala ona sprawdzić, jak w czasie ćwiczeń funkcjonuje nasze serce oraz jaki wpływ na jego pracę ma podejmowany przez nas wysiłek fizyczny. Profilaktyka w przypadku tych osób, u których istnieje podejrzenie zwężenia tętnic, może tez polegać na wykonaniu koronografii.

Choroba wieńcowa – jak można ją pokonać?

Leczenie choroby wieńcowej jest możliwe, choć jego skuteczność zależy od wielu czynników. Jednym z tych najważniejszych jest oczywiście czas, jaki minął od pojawienia się pierwszych problemów do podjęcia leczenia. Im szybciej przeprowadzona zostanie odpowiednia terapia, tym lepiej dla chorego. A jakie metody leczenia mogą być stosowane?

W walce z chorobą wieńcową można korzystać m. in. z leków obniżających poziom cholesterolu. W przypadku dusznicy stosuje się z kolei leki, które mają obniżać ciśnienie i zwalniać tętno. W leczeniu farmakologicznym stosowane mogą być także azotany, które mają rozszerzać naczynia krwionośne oraz zwiększać dopływ krwi do serca. W bardziej skomplikowanych przypadkach niezbędne staje się już leczenie operacyjne. Tu zabiegiem bardzo często wykonywanym jest wszczepienie by-passów, czyli pomostowanie aortowo-wieńcowe. Innym zabiegiem, który wykonywany jest dość często, jest angioplastyka tętnic wieńcowych. W tym przypadku wykorzystywany jest specjalny balonik, który za pomocą cewnika wprowadzany jest do tętnicy, a następnie – napompowany. Taki zabieg pozwala na rozszerzenie tętnicy oraz na poprawę stanu chorego pomimo tego, że balonik musi zostać wkrótce wyciągnięty z tętnicy.

Zdrowy styl życia oraz systematyczne wykonywanie badań to podstawa, na której opiera się profilaktyka w przypadku choroby wieńcowej. Pamiętajmy, że jest ona poważnym zagrożeniem dla naszego życia, zatem jej pierwszych symptomów nie wolno lekceważyć.

Wymóg energetyczny człowieka zależny jest od aktualnego stanu zdrowia, wieku oraz płci. Wpływ na bieżące potrzeby energetyczne wywiera też środowisko zewnętrzne, w którym aktualnie przebywa oraz rodzaj wykonywanej pracy. Praca fizyczna wyzwala zazwyczaj większą potrzebę na energię niż praca umysłowa. Zapotrzebowanie energetyczne zwiększa się podczas aktywności fizycznej – większy wysiłek powoduje większe zapotrzebowanie na energię.

Intensywnie rozwijające się niemowlęta oraz młodzież w okresie dojrzewania potrzebują większej ilości energii, która dostarczana jest w pożywieniu. Energia ta jest intensywnie wykorzystywana – niemowlęta w okresie intensywnego rozwoju do pierwszego roku życia pochłaniają jedna trzecią dobowej energii na wzrost i zwiększenie masy ciała. Zapotrzebowanie na energię spada wraz z rozwojem i wiekiem – wydatek energetyczny po przekroczeniu pierwszego roku wynosi już tylko 5% i zmniejszy się do 3% po przekroczeniu 2 lat.

Dobowy wydatek energetyczny młodzieży w okresie dojrzewania wynosi 1–2% – zapotrzebowanie to ulegnie zmianie po osiągnięciu dojrzałości fizycznej. Mężczyzna w wieku 21–65 lat o przeciętnej aktywności fizycznej potrzebuje 3000 kcal (kilokaloria), kobieta potrzebuje 2600 kcal. Wartości te mogą ulec zmianom w zależności od wykonywanych zajęć, trybu życia oraz aktywności fizycznej – mężczyzna uprawiający dyscyplinę sportową wymagającą dużej aktywności fizycznej będzie potrzebował ok. 7000 kcal.

Węglowodany, tłuszcze i białka dostarczają energię niezbędną do prawidłowego rozwoju. Prawidłowa dobrze zbilansowana dieta powinna dostarczać wszystkie niezbędne składniki do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Dieta mieszana zawierająca produkty odzwierzęce oraz roślinne ma wpływ na zwiększenie ciepłotwórczego działania pożywienia o ok 10%. Prawidłowa dieta mieszana powinna być zrównoważona i dostarczać organizmowi składniki odżywcze, witaminy, sole mineralne oraz błonnik.

Prawidłowy rozkład składników w diecie mieszanej:

• 12–15% białko,
• 30% tłuszcze – niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe powinny stanowić w tym min. 3–4%,
• 50–60% węglowodany – cukry proste powinny stanowić w tym ok 10%.

W diecie mieszanej nie powinno zabraknąć niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), błonnika, oraz białka roślinnego. Osoby mające problemy z utrzymaniem prawidłowej masy ciała powinny zmniejszyć procent cukrów prostych na rzecz cukrów złożonych, białka roślinnego i błonnika. Energia wyzwalana w organizmie po zjedzeniu posiłku nazywana jest wartością kaloryczną – równoważnik energetyczny definiuje ilość kcal. (kilokaloria) wyzwalanych podczas spalania w organizmie 1 grama konkretnego składnika pokarmowego.

Zawartość energii w różnych składnikach pokarmowych:

• białko – 1 gram dostarcza organizmowi 4 kcal.
• tłuszcz – 1 gram dostarcza organizmowi 9 kcal.
• węglowodany (w postaci cukrów prostych) – 1 gram dostarcza organizmowi 4 kcal.

Zapotrzebowanie energetyczne wzrasta, jeśli w organizmie człowieka zachodzi potrzeba wytworzenia ciepła (termogeneza). Do utrzymania właściwej temperatury ciała ok. 37⁰ C niezbędna jest produkcja energii – pobyt w miejscu o temperaturze poniżej 20⁰ C powoduje zwiększone zapotrzebowanie na energię, która jest wykorzystywana do produkcji ciepła. Czasowy wzrost energii jest też potrzebny do strawienia i wchłonięcia spożytego pokarmu – czynność ta generuje zwiększone zapotrzebowanie na tlen oraz zwiększa okresowo ilość wytwarzanego ciepła (termogeneza poposiłkowa).

Aktywność fizyczna – wymaga, większego nakładu energetycznego a regularne treningi zwiększają, przemianę materii i zapobiegają nadwadze i otyłości. Intensywne ćwiczenia fizyczne podobnie jak ciężka praca fizyczna wykorzystują w znacznym stopniu energię dostarczana organizmowi – w czasie ciężkiego treningu można spalić 6000–7000 kcal dziennie. Z wiekiem zapotrzebowanie energetyczne spada mężczyzna w wieku 65–75 lat będzie potrzebował 2300 kcal, kobieta w tym samym wieku 2200 kcal. Wartości te będą ulegały dalszej zmianie wraz z upływem lat.

Zadając pytanie losowo napotkanym ludziom, jakie jest ich marzenie lub co jest dla nich najważniejsze, czego by chcieli od życia, zapewne zdecydowana większość odpowie, że chciała by być szczęśliwa. Założę się też, że gdybyśmy zapytali losowych ludzi o to, jaka jest najważniejsza wartość w życiu każdego człowieka to na pierwszym miejscu obok zdrowia znalazłoby się wspomniane wcześniej szczęście. Ludzie chcą być szczęśliwi. Ale co to właściwie znaczy? Pewnie dla każdego coś innego. Dla jednego szczęściem będzie rodzina, dla innej osoby siedmiocyfrowy stan konta. Szczęście jest subiektywne. Jednak często mamy tendencję do szufladkowania. Widzimy osobę w szybkim samochodzie z piękną kobietą – myślimy „co za szczęściarz!”. Dziecko naszych znajomych ma same szóstki i wygrywa olimpiady przedmiotowe – jego rodzice muszą być przeszczęśliwi. Ale czym tak naprawdę jest szczęście?

W swoich badaniach psycholog Iris Mauss, zajęła się osobami, które jako kluczową wartość w życiu oceniły właśnie szczęście. Co ciekawe, badanie te dowiodły, że osoby podążające za owym szczęściem częściej cierpiały na problemy natury psychologicznej, stany depresyjne, lęki itp. Z czego to wynika? Być może z fałszywego przeświadczenia na temat szczęścia. Ludzie wyobrażają sobie, życia idealne, niedoścignione ideały, które w rzeczywistości nie istnieją. Być może jest to spowodowane ideałami, które sprzedaje nam telewizja czy prasa, a może po prostu nasza bujna wyobraźnia. Bądź co bądź jest to spory problem dla olbrzymiej części społeczeństwa. Chcemy być spełnieni, czyli szczęśliwi. Dlatego właśnie kupujemy rzeczy, których nie potrzebujemy, jesteśmy w związkach z osobami których nie kochamy i szukamy aprobaty w oczach ludzi których opinia nic nie wnosi do naszego życia.

Człowiek szczęśliwy to taki – w przeświadczeniu ludzi – który nie ma problemów. Problemy będą zawsze. Szczęście nie jest stanem, który utrzymuje się na stałe. Wszyscy mają swoje wzloty i upadki, na tym polega życie. W takim razie jaki jest cel? Czym jest szczęście w życiu? Mark Twain powiedział kiedyś, że „Dwa najważniejsze dni w Twoim życiu to ten w którym się urodziłeś i ten w którym zrozumiałeś dlaczego”. Aby być spełnionym trzeba mieć życiowy cel. Cokolwiek by to nie było, coś co prowadzi Cię przed siebie, bez względu na to czy los Ci sprzyja czy nie, czy czujesz się w danej chwili szczęśliwy czy też nie. W życiu zawsze będą pojawiały się problemy. Stracone pieniądze, praca, zepsute relacje z drugą osobą, choroby… Szczęśliwi są Ci, którzy mają jakiś cel, wiedzą jak go osiągnąć i robią wszystko by dojść tam, gdzie zaplanowali. Bez względu na okoliczności. Dzień w którym zrozumiesz swoje „dlaczego” stanie się dniem w którym zmienisz swoje życie i to jak je postrzegasz. W życiu trzeba „budować”, zostawić coś po sobie. Człowiek został wyposażony został w wyobraźnie oraz zdolność planowania i twórczego myślenia. To jest to, co odróżnia nas od zwierząt. I to powinno świadczyć o tym, że jest to nasz cel w życiu. Tworzenie.

Ralph Waldo Emerson napisał kiedyś, że „Śmiać się często i szczerze; cieszyć się szacunkiem inteligentnych ludzi i podziwem dzieci; zasługiwać na dobrą ocenę uczciwych krytyków i cierpliwie znosić zdradę fałszywych przyjaciół; doceniać piękno i znajdować w bliźnich to, co najbardziej wartościowe; pozostawić po sobie świat nieco lepszym, czy to w postaci zdrowego dziecka, alejki w ogródku, czy uzdrowionej sytuacji społecznej; mieć świadomość, że choćby jedna ludzka istota odetchnęła lżej dzięki temu, że my istnieliśmy na tym świecie – na tym właśnie polega sukces”.
Szczęście przez każdego jest inaczej interpretowane. Jednak nie jest czymś co jest stałe. Każdy ma gorsze chwile, każdy ma w swoim życiu gorsze momenty, tragedie, przegrane. Pytanie tkwi w tym, co nas napędza, żeby je przetrwać. Szczęście jest wtedy, gdy wiemy, że pozostawimy po sobie coś cennego. Że przyszłe pokolenia będą miały pożytek z naszego istnienia. To stanowi największą nagrodę dla każdego człowieka.